Türkler Orta Asya’dan Geldiği Halde Neden Çekik Gözlü Değil Sorusunun Cevabı

Cengiz Kumrular

Türklerin önemli bir bölümü Orta Asya’dan Anadolu ve çevresine göç ettiği halde, buradaki Türkler neden geldikleri coğrafyadaki fiziksel özellikleri taşımıyor?

Orta Asya’daki Türki Cumhuriyetlere baktığımızda orada yaşayan soydaşlarımızın bizlerden farklı özelliklere sahip olduğunu görüyoruz. Özellikle çekik gözler karakteristik bir özellik olarak ortaya çıkıyor. Oysaki bu özellik Anadolu’da yaşayan Türklerde belirgin bir özellik değil. Peki Anadolu’ya Orta Asya’dan geldiysek neden çekik gözlü değiliz? Bunun ana sebebi ne 1000 yıllık genetik etkileşimdir ne de asimilasyondur diyen Ekşi Sözlük yazarı “muhimdir yalnizlik” konuyu detaylı şekilde incelemiş. Gelin çekik gözlü olmamamızın sebeplerine kısaca bir göz atalım.

Anadolu’daki Türklerin çekik gözlü olmamasının nedeni Oğuz Türkü olmasıdır.

Neden çekik gözlü değiliz diye soru sorulmasına yol açan neden: Türklük anlayışındaki bilgisizlik ve eğitim sistemimizin ulus devlet kuracağız diye Türk kelimesini ırka indirgemesi.

Arkadaşlar Türk adı bir ırk değildir. Bir üst tanımlamadır. Büyük bir aileyi kapsayan koca bir şemsiyedir. Slav kelimesi buna örnek verilebilir. Ya da Cermen. Türk adı altında Oğuz ve Kıpçak olmak üzere iki ana grup bulunur. Bunu doğu-batı Türklüğü diye de ayırırlar.

Anadolu Türkleri Oğuz Türküdür. Orta Asya’nın Maveraünnehir bölgesinden çıkmadır. Kıpçak Türkleri ise; Kazak, Özbek, Kırgız dediğimiz doğu Türkleridir. Bu iki Türk grubu aynı kültür ve dili paylaşsa da aralarında genetik olarak oldukça fark vardır. Göktürklerin (aşina) bütün Orta Asya’yı hakimiyet altına almasından sonra bu iki gruba da tarihte Türk denmeye başlanmıştır.

Kazaklar ve Kırgızlar kuzenimiz

Bugün Anadolu Türklerinin soydaşları esasen Orta Asya’daki Kazaklar, Kırgızlar değil, Türkmenistan’da yaşayan Türkler, Azerbaycan ve İran’ın kuzey bölgesinde ağırlık göstermekte. Örneklemem gerekirse bunlar direkt kardeşlerimizdir; Kazaklar, Kırgızlar ise daha çok kuzenimiz gibi.

Oğuzların Selçuklu önderliğinde (Kınık boyu) batıya göçü ve akabinde gelen Moğol istilası ile bugün Maverannünehir bölgesinde doğru düzgün Oğuz Türk’ü kalmadı. Orta Asya’da kalan oğuz Türkleri ağırlıklı olarak Türkmenistan’da yaşamakta.

Yani bugün verdiğiniz modern gen haritalarındaki %10 Orta Asya bağı aslında Anadolu’daki Türklerin ne kadarının Kıpçak türkü olduğunu gösteriyor o kadar. Kazakistan’da, Kırgızistan’da vesaire 14. Yy’ın 2. Çeyreğinden itibaren artık Oğuz Türk’ü popülasyonu kalmadığından referans olacak bir gen yok ki istatistiği çıksın.

Oğuz Türklerinin ekseriyeti Batı Asya’da yaşamakta artık ve Batı Asya (Türkiye – Azerbaycan – İran – Türkmenistan) üzerine yapılan gen araştırmalarında Anadolu’daki Türklerin geni %67 çıkmakta. Üzerine %10’luk Kıpçak türkünü de eklerseniz bu oran %77 dolaylarına geliyor. Bu da size Türkiye’de Türk geni taşıyan insan oranını aşağı yukarı gösterir.

Gelelim bir diğer yanlışa

Oğuz Türkü ile Kıpçak Türkü aynı dile ve kültüre sahip ancak aynı genetiğe sahip değil dedik. Kıpçaklar (bozkır Türkleri) oğuzlara göre daha çekik gözlüdür ve safkan değillerdir, onlar da yazılı tarihten bugüne değin Moğollar ve Çin ile kaynaşma içerisindeler. Ki zaten oğuzların tarih sahnesine çıktığı Maverannünehir bölgesi Asya steplerine benzemediğinden oğuzların çok fazla çekik gözlü olması beklenmez; ancak yine de günümüzdeki Anadolu Türklerine göre biraz daha çekik gözlüdür. İşte bunun sebebi 1000 yıllık genetik etkileşimdir. Ana sebep değil, ikincil sebeptir bu etkileşim. Ayrıca güzel bir şeydir, kültürü zenginleştirir.

Orta Asya’daki soydaşlarımız sadece Türkmenistan’da var dedik. Bakalım… İşte Türkmenistan’dan bir okul

Türkmenistan’dan başka fotoğraflar

98 yılından bir Türkmen ailesi bu da

Anadolu’daki Türkler ile arasında çok mu fark görüyorsunuz?

Çekik göz konusunda da etrafı, özellikle kırsalları daha dikkatli gözlemlemek lazım.

Aslında çevrede çok var ama alışkın olduğumuzdan fark edilmiyor. İnsan beyni birini tanımlamak için yüzündeki en belirgin özelliğe odaklanır, bu yüzden alışkın olmayan birisi bütün Çinlileri birbirine benzetir çünkü beynin ilk odaklandığı şey çekik gözdür. Bu sebeple dikkatli incelenirse aslında görmek zor değil.

Şöyle bir video var

Anlatmak istediğim şeyi özetliyor az çok (hangisinin gözlerine dikkat ettiniz bugüne kadar)

Bunlar da doğu Türk’ü olan Kazaklar

Oğuzlara nazaran genetik farklılıkları hasıl.

Bu da Kazakça bir video, etimolojiye ilginiz varsa oldukça eğlenceli

Şuna göz atılmasında fayda var

Kısaca aslında bizim kendimize Türk değil, Oğuz dememiz lazımdı tarihsel olarak. Ruslar kendilerine nasıl Slav demek yerine Rus diyorsa. Ancak; bütün bu Türk toplulukları zamanında aynı devletlerin çatısı altında yaşadığı için tek bir şekilde addedildi Türk olarak:

Bugün batılı tarihçiler bu farklılığı Turkish-Turkic olarak çözüyor. Ancak biz hala Türk’ü tek bir ırka indirgiyoruz. Bütün problem Türklüğü tek bir karakteristik yapıda görmekten kaynaklanıyor.

Türkiye’nin dört bir yanına dağılmış 24 Oğuz Boyu

24 tane oğuz boyu var Türkiye’nin dört bir yanına dağılmış, Varsak (Farsak) gibi alt boylar da var. Hepsinin de kendine özgü bir anlamı ve bir tamgası vardır.

Game of thrones gibi lan. İyi Parti’nin sembolü kayı boyunun tamgasıdır mesela. Oğuzlar, Orta Asya’da Anadolu’da bu tamgaları dört bir yana işlemiş, eski yapılarda, kayalarda vs görülebilir.

Kimin hangi boydan olduğunu öğrenmesi ise biraz meşakkatli. Şehirlerde yaşayan çoğu insan unuttu boylarını. Ama yaşayan 80 yaş üstü bir akrabanız varsa sorun, bilirler. Ben mesela Toros dağları Avşarlarındanım. Üniversite hocam Salur’du. Yakın bir arkadaşım Çepni.

Yer adlarından ve soyadlarından falan bir fikir edinilebilir. Adana’nın Yüreğir ilçesi mesela Üreğir boyundan gelmekte, soyadı gündüz olan yüksek ihtimal Avşardır vs. gibi. Bu konuda Faruk Sümer’in Oğuzlar kitabı yardımcı olabilir ya da Yusuf Halaçoğlu’nun “Anadolu’da aşiretler cemaatler oymaklar” kitabı. Araştırın oğuzları, zevklidir.

Dadaloğlu: “kalktı göç eyledi Avşar elleri. Ağır ağır giden eller bizimdir”

İlginizi çekebilecek diğer içerikler

• Bir Mühendis ve Bir Eşkıyanın Yollarını Kesiştiren Bir Cumhuriyet Hikayesi: Fethi Algon ve Eşkıya Mecido
• Şaha Çocuk Veremediği İçin Saraydan Uzaklaştırılan, Sürgündeki Prenses Süreyya’nın Acıklı Öyküsü
• 167 Türk Askeri Personelinin Şehit Olduğu Faili Meçhul Bir Olay: Refah Faciası